Phương án cốp pha nhôm cho dầm nổi logia

Khi sử dụng cốp pha nhôm để đổ bê tông toàn khối cho dầm nổi khu vực ban công (balcony) hay logia, bạn đã từng phân vân nên lựa chọn phương án nào không?

Mình đoán chắc chắn là có.

Bởi lẽ mình đã từng làm việc với nhiều nhà thầu cũng như nhiều đơn vị thiết kế khác nhau. Mỗi người lại có một quan điểm.

Thậm chí có nhiều ý kiến trái ngược.

Nếu như đặt câu hỏi:

• Vì sao phải làm như vậy?
• Còn có giải pháp nào khác hay không?

Thì những phân tích dưới đây sẽ giúp bạn có câu trả lời hợp lý.

Dầm nổi logia là gì?

Là một khái niệm kiến trúc. Ở đây mình sẽ không nêu định nghĩa cụ thể. Mời bạn xem hình dưới.

Phối cảnh ban công có gờ lô gia

Trong thiết kế cốp pha nhôm, anh em còn gọi dầm nổi logia là gờ biên, lower upstand beam,…

Có chiều cao thường thấp hơn 300 mm. Khi hoàn thiện dầm nổi logia là nơi lắp lan can, rào chắn và ngăn nước.

Nếu không có biện pháp thi công hợp lý, sẽ làm tăng nguy cơ mất an toàn và ảnh hưởng đến khả năng chống thấm của ban công, logia.

Vì vậy bạn càng phải thận trọng khi lựa chọn phương án thi công.

Phương án thi công dầm nổi logia

Chiều cao thường rất thấp nên gờ biên thường được chọn cách thi công như:

• Đổ bê tông hoặc xây gạch khi hoàn thiện.
• Đổ bê tông toàn khối với kết cấu bằng cốp pha nhôm.

Khi sử dụng cốp pha nhôm để thi công dầm nổi, lại có 2 phương án:

• Đổ cùng lúc (together pouring, together casting).
• Đổ trước (pre pouring, pre casting).

Bạn phân biệt được đổ trước và đổ cùng lúc chứ?

Để mình giải thích rõ hơn.

Bạn hình dung, phạm vi thi công (đổ bê tông) của chúng ta trong một tầng, từ cốt trên sàn 1 đến cốt trên sàn 2. Những hạng mục được đổ bê tông trong phạm vi này gọi là đổ cùng lúc, đổ ở cao độ cao hơn gọi là đổ trước.

Nói cách khác, đổ trước là đổ cùng với sàn, đổ cùng lúc là đổ lên trên sàn cũ.

Chỉ cần hiểu đơn giản như vậy để chúng ta tiếp tục.

Phương án cốp pha nhôm cho dầm nổi logia

Trong thời gian thiết kế và theo dõi nhiều dự án sử dụng cốp pha nhôm cho gờ biên, mình nhận thấy có 5 cách thức thường được các nhà thầu và đơn vị thiết kế lựa chọn.

Trên cơ sở đó mình chia thành 2 hình thức thi công: Đổ trước và đổ cùng lúc.

Dầm nổi đổ trước bằng cốp pha nhôm

Với lựa chọn này, chiều cao cốp pha nhôm dầm biên nâng lên một đoạn bằng chiều cao dầm nổi.

Tấm thành cho dầm nổi sẽ được “treo” trên không hoặc đặt trên các con kê.

Do đó độ chính xác thường không cao. Thậm chí dễ bị biến dạng nếu không được cố định chắc chắn. Và tụt bê tông khi chiều cao dầm lớn

Dầm nổi dễ bị biến dạng nếu không được thi công đúng cách

Để hạn chế biến dạng, thường sử dụng V góc hoặc Flat tie giúp tăng độ cứng cho hệ cốp pha nhôm dầm nổi.

Phương án gia cố cốp pha nhôm gờ lô gia

Bên cạnh đó có thể dễ dàng kiểm soát công tác đổ bê tông, ví trí kết thúc của dầm nổi.

Gờ lô gia dùng cốp pha nhôm sau khi đổ bê tông

Khi lắp dựng cốp pha nhôm cho vách có gờ biên kết giao sẽ bị cấn với gờ đã được đổ trước.

Do đó không thể sử dụng tấm vách chuẩn mà cần phải cắt chân tấm vách đứng trên dầm.

Điều này dễ gây sai sót cho thiết kế, gia công. Và tốn nhiều thời gian cũng như chi phí.

Thay vào đó, một số đơn vị cung cấp đã tư vấn giải pháp: Dầm nổi vẫn đổ trước bằng cốp pha nhôm nhưng cách chân vách một khoảng ít nhất 150 mm. Nghĩa là cắt kết nối giữa vách và dầm. Tạo khoảng trống để đặt tấm vách chuẩn vào đó.

Khoảng hụt này được fill lại ở công tác hoàn thiện.

3D phương án lắp đặt cốp pha nhôm vách có dầm nổi

Dầm nổi đổ trước bằng gang form

Khi đổ trước, tấm thành cho dầm nổi sẽ được làm bằng nhôm hoặc thép có cấu tạo đặc biệt. Mục đích tăng độ cứng và tính chính xác.

Phương án ván khuôn cho gờ nổi khi dùng gang form

Với cách làm này có thể tiết giảm chi phí, thi công nhanh chóng. Và hạn chế tình trạng kín khí khi sử dụng cáp đậy đối với phương án đổ cùng lúc.

Quan trọng là giải quyết được sự cố thấm tại khe hở dưới chân dầm.

Gờ nổi dùng GF sau khi đổ bê tông

Tuy vậy nó vẫn có những nhược điểm nhất định, như:

• Tăng diện tích tấm main gang form.
• Khó kiểm soát cao độ bê tông.
• Khó tạo gờ, vát mặt cho dầm nổi.

Gờ nổi sau khi tháo

Công tác defect cho dầm nổi đổ trước cũng khó khăn hơn. Thậm chí có thể bị thấm nếu như bị nứt tại các vị trí liên kết với vách.

Phương án cố pha ảnh hưởng đến công tác hoàn thiện, chống thấm gờ lô gia

Dầm nổi đổ cùng lúc bằng cốp pha nhôm

Khi lựa chọn phương án đổ cùng lúc, độ chính xác của dầm nổi logia rất cao. Đồng thời có thể tạo được chỉ trang trí, vát cạnh.

Dầm nổi đổ cùng lúc sau khi tháo cốp pha nhôm

Đối với những công trình đòi hỏi tính khắt khe về thẫm mỹ hoặc cần đặt khung cửa cho dầm nổi thì lựa chọn giải pháp đổ cùng lúc là hợp lý.

Nhưng nó cũng có những điểm bất lợi:

• Cần thiết kế tấm nắp đậy dầm, phát sinh thêm chi phí.
• Khó đổ bê tông: Công nhân phải đổ thủ công.
• Khó kiểm soát khả năng thấm tại vị trí kết nối giữa chân dầm và sàn cũ.

Ở Hàn Quốc, nhà thầu rất ưa chuộng cách làm này. Vì sao, mình sẽ giải thích ở cuối bài.

Một số dự án Việt Nam, mình cũng đã từng thiết kế đổ cùng lúc tương tự.

Ván khuôn nhôm tại dầm nổi đổ cùng lúc

Đối với dầm nổi cửa sổ (chiều cao lớn hơn 300 mm) sử dụng cốp pha nhôm đổ cùng lúc gần như là phương án bắt buộc.

Dầm nổi đổ cùng lúc bằng gang form

Cũng như khi sử dụng cốp pha nhôm toàn khối, với cốp pha leo gang form cũng có thể lựa chọn cách đổ gờ biên trước hoặc sau.

Nếu đổ cùng lúc cũng phải sử dụng nắp đậy.

Gờ nổi đổ cùng lúc dùng GF và AF

Tuy nhiên theo quan điểm của mình, khi dầm nổi có chiều cao thấp (<150 mm) thì lựa cho cách đổ cùng lúc sẽ không mang lại lợi ích thiết thực.

Bên cạnh những hạn chế mình đã nêu như đối với cốp pha nhôm thì gang form còn phải thêm chi phí cho sepa tie, eno units,… Công tác chống thấm cho lỗ tie càng khó khăn hơn.

Gờ nổi sau khi tháo cốp pha

Do đó, nhà thầu thường sử dụng cách đổ trước.

Bonus dành cho người thiết kế

Cho dù lựa chọn phương án nào, đổ trước hay đổ cùng lúc cũng cần thống nhất giữa người thiết kế cốp pha nhôm và gang form.

Làm rõ các vấn đề:

• Lỗ liên kết nằm ở cao độ nào, bên trên hay bên dưới.
• Tấm cáp đậy, tấm thành dầm nổi do ai cấp.

Tránh những sai sót không đáng có về sau.

Những lưu ý khi thiết kế ván khuôn cho dầm nổi

Ngoài ra, với phương án đổ trước khi sử dụng cốp pha nhôm bạn cần lưu ý bề dày của tấm bịt cuối dầm.

Thông thường tổng chiều dày của tấm bịt (bao gồm cả miếng sheet tăng độ dày đóng chốt) không quá 8 mm đối với nhôm và 6 mm đối với thép.

Bạn biết tại sao không?

Nếu như dầm nổi giao với vách, vị trí tấm bịt sẽ nằm sâu vào phạm vi của vách.

Mặc dù chưa có bê tông nhưng vẫn có thép chờ ở đó, nếu bạn làm tấm bịt như tấm cốp pha nhôm bình thường (63.5 hoặc 65 mm) thì nhiều khả năng sẽ vướng thép.

Với gang form bạn cũng nên kiểm tra.

Vì sao ở Hàn Quốc thường chọn cách đổ cùng lúc?

Ở đây mình chỉ nói là đa số, không phải là toàn bộ, bạn đừng hiểu lầm nhé.

Ván khuôn dầm nổi của dự án Hàn Quốc

Sở dĩ như vậy, theo mình có mấy lý do:

• Kết cấu ở Hàn Quốc khác nhiều với Việt Nam do đặc trưng khí hậu.
• Tỉ lệ gờ nổi logia rất ít so với cửa sổ.
• Trên gờ biên luôn có gờ trang trí, vát cạnh.
• Có biện pháp chống thấm ngay từ phần thô (waterproof method).

Lời kết

Theo quan điểm của mình, giải pháp đổ trước giúp tiết giảm chi phí và phù hợp với biện pháp đổ bê tông. Nhưng dễ mất nước, tụt bê tông, độ chính xác kết cấu không cao.

Tuy đổ cùng lúc có tính chính xác cao nhưng lại gây khó khăn cho công tác đổ bê tông. Tăng khả năng thấm nước nếu không kiểm soát được khe hở giữa chân dầm và sàn cũ.

Nói nôm na, thay vì lựa chọn đổ trước hay cùng lúc cho gờ logia sẽ đi giải bài toán hoàn thiện hay chống chấm.

Quan điểm của bạn thế nào? Hãy chia sẻ ở khung bình luận bên dưới.

(Bài viết được cập nhật vào 16/09/2024)